عجیب‌ترین اختلالات روانی که تا به حال نشنیده‌اید

عجیب‌ترین اختلالات روانی 

اختلالات روانی بخش مهمی از سلامت روان هستند که گاهی به دلیل ناشناخته بودنشان مورد توجه قرار نمی‌گیرند. برخی از این اختلالات به‌قدری عجیب و کمیاب هستند که شاید تا به حال نام آن‌ها را نشنیده باشید. در این مقاله وکیل کینگ به بررسی عجیب‌ترین اختلالات روانی می‌پردازیم که آگاهی از آن‌ها می‌تواند هم جذاب و هم آموزنده باشد.

1. سندروم کپرگاس (Capgras Syndrome)

سندروم کپرگاس (Capgras Syndrome) یکی از اختلالات روانی نادر است که فرد مبتلا باور دارد یک یا چند نفر از نزدیکانش جایگزین بدل یا فرد دیگری شده‌اند. این اختلال اغلب در افرادی با آسیب مغزی یا مبتلایان به اسکیزوفرنی دیده می‌شود.

فکر کنید وارد خانه‌تان می‌شوید و ناگهان احساس می‌کنید که اعضای خانواده‌تان، آنهایی که سال‌ها با هم زندگی کرده‌اید، غریبه هستند. انگار کسانی که در مقابل شما ایستاده‌اند، فقط ظاهر افراد خانواده‌تان را دارند و در واقع افراد دیگری هستند که می‌خواهند نقش آن‌ها را بازی کنند. این احساس عجیب و باور نکردنی، همان چیزی است که افراد مبتلا به سندرم کاپگراس تجربه می‌کنند.

علائم و ویژگی‌ها:

• حس بیگانگی نسبت به نزدیکان
• ناتوانی در تشخیص چهره‌های آشنا به‌عنوان واقعی

علت‌ها:

• آسیب به بخش‌هایی از مغز مانند آمیگدال یا قشر بینایی
• بیماری‌های روانی مانند اسکیزوفرنی

2. سندروم کوتارد (Cotard’s Syndrome)

سندروم کوتارد (Cotard’s Syndrome) یا سندرم مرده‌نمایی یک اختلال روانی بسیار نادر است که در آن فرد مبتلا، باور عجیبی به مرگ خود یا عدم وجود بخش‌هایی از بدنش پیدا می‌کند. انگار که فرد در یک فیلم ترسناک گیر کرده باشد و احساس کند دیگر زنده نیست یا اعضای بدنش از کار افتاده‌اند.

علائم و ویژگی‌ها:

•  فرد به طور جدی باور می‌کند که مرده است و دیگر وجود خارجی ندارد
•  فرد ممکن است باور کند که قلبش نمی‌تپد، خون در رگ‌هایش جریان ندارد یا اعضای داخلی بدنش وجود ندارند.

علت‌ها:

• افسردگی شدید
• آسیب مغزی یا اختلالات روان‌پریشی

3. سندروم آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland Syndrome)

سندروم آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland Syndrome) یک اختلال عصبی است که باعث ایجاد تغییرات عجیب و غریبی در ادراک فرد از محیط اطراف می‌شود. این نام از داستان معروف “آلیس در سرزمین عجایب” گرفته شده است، جایی که آلیس مدام در اندازه خود و اشیاء اطرافش تغییر می‌کرد.

علائم و ویژگی‌ها:

• تغییر در اندازه اشیاء: افراد مبتلا ممکن است اشیاء را بزرگ‌تر یا کوچکتر از اندازه واقعی ببینند. مثلاً یک در ممکن است به اندازه یک ساختمان به نظر برسد یا یک فنجان ممکن است به اندازه یک بشکه بزرگ دیده شود.
• تغییر شکل اشیاء: شکل اشیاء نیز ممکن است برای فرد مبتلا تحریف شود. مثلاً خطوط صاف ممکن است موج‌دار به نظر برسند یا اشیاء ممکن است شکل‌های عجیبی به خود بگیرند.
• تغییر در درک فاصله: فاصله بین اشیاء نیز ممکن است به طور نادرستی درک شود. مثلاً یک شی ممکن است بسیار نزدیک‌تر یا دورتر از آنچه که هست به نظر برسد.
• تغییر در درک زمان: گذر زمان ممکن است برای فرد مبتلا کند یا سریع شود.
• حواس پرتی و گیجی: در برخی موارد، افراد مبتلا ممکن است احساس گیجی و حواس پرتی کنند.

علت‌ها:

• میگرن شدید
• آسیب به لوب گیجگاهی مغز

4. سندروم دست بیگانه (Alien Hand Syndrome)

سندروم دست بیگانه (Alien Hand Syndrome) یک اختلال عصبی نادر است که در آن فرد احساس می‌کند یکی از دستانش، گویی موجودی جدا از اوست و بدون اراده‌ی او حرکت می‌کند. این احساس، شبیه به این است که دست یک موجود بیگانه باشد که به بدن فرد چسبیده است.

علائم و ویژگی‌ها:

• حرکات غیرقابل کنترل دست: دست مبتلا ممکن است بدون اراده‌ی فرد حرکت کند، اشیاء را بردارد، یا حتی به خود یا دیگران آسیب برساند.
• حس جدا بودن دست از بدن: فرد احساس می‌کند که دستش به او تعلق ندارد و او نمی‌تواند آن را کنترل کند.
• تضاد بین دست‌ها: ممکن است یک دست اقدامی را انجام دهد و دست دیگر سعی کند آن اقدام را خنثی کند.

علت‌ها:

• آسیب به مغز، به‌ویژه در نیم‌کره‌ها
• جراحی تقسیم مغز برای درمان صرع

5. سندروم ارمیتاژ (Erotomania)

سندروم ارمیتاژ (Erotomania) یا عشق هذیانی یک اختلال روانی نادر است که در آن فرد مبتلا، باور غلط و پایدار دارد که فرد مشهور یا شخصی که از نظر اجتماعی موقعیت بالاتری دارد، به او علاقه‌مند است. این باور اغلب با تلاش‌های مداوم برای برقراری ارتباط با فرد مورد علاقه همراه است.

علائم و ویژگی‌ها:

• توهمات عاشقانه: فرد مبتلا، توهماتی در مورد عشق و علاقه‌ی فرد مشهور به خود دارد و این باور را به شدت باور می‌کند.
• تلاش برای برقراری ارتباط: فرد ممکن است نامه بنویسد، تلفن کند، یا حتی به محل کار یا زندگی فرد مشهور برود تا با او تماس برقرار کند.
• رفتارهای مزاحم: در برخی موارد، رفتارهای فرد مبتلا ممکن است برای فرد مورد علاقه آزاردهنده و حتی تهدیدآمیز باشد.
• عدم پذیرش واقعیت: فرد مبتلا معمولاً به دلایل منطقی که نشان می‌دهد فرد مورد علاقه به او علاقه‌ای ندارد، توجه نمی‌کند.

علت‌ها:

• اسکیزوفرنی: اختلال اسکیزوفرنی می‌تواند باعث ایجاد توهمات و هذیان‌هایی شود که در این سندرم دیده می‌شود.
• اختلالات دوقطبی: در برخی موارد، اختلالات دوقطبی نیز ممکن است با این سندرم همراه باشد.

6. سندروم دیوژن (Diogenes Syndrome)

سندرم دیوژن یا سندرم شلختگی یک اختلال روانی است که با انزوای اجتماعی، جمع‌آوری بی‌رویه اشیاء بی‌ارزش و بی‌تفاوتی نسبت به بهداشت و نظافت همراه است. افراد مبتلا به این سندرم اغلب در محیطی بسیار کثیف و نامرتب زندگی می‌کنند.

علائم و ویژگی‌ها:

• انباشت بی‌رویه اشیاء: افراد مبتلا به این سندرم تمایل شدیدی به جمع‌آوری اشیاء مختلف، حتی اشیاء بی‌ارزش و زباله دارند. خانه آن‌ها معمولاً پر از این اشیاء است و به قدری شلوغ می‌شود که حرکت در آن دشوار می‌شود.
• غفلت از بهداشت شخصی: افراد مبتلا به این سندرم معمولاً به بهداشت شخصی خود اهمیت نمی‌دهند و ممکن است حمام نکنند، لباس‌های کثیف بپوشند و به نظافت محیط زندگی خود توجهی نداشته باشند.
• انزوا و گوشه‌گیری: افراد مبتلا به این سندرم تمایل به انزوا و گوشه‌گیری دارند و از تعامل با دیگران اجتناب می‌کنند.
• بی‌تفاوتی نسبت به نظافت محیط: محیط زندگی افراد مبتلا به این سندرم معمولاً بسیار کثیف و نامرتب است و بوی بدی دارد.
• عدم آگاهی از مشکل: افراد مبتلا به این سندرم معمولاً از مشکل خود آگاه نیستند و نمی‌توانند یا نمی‌خواهند برای تغییر شرایط خود کاری انجام دهند.

علت‌ها:

• افسردگی مزمن: افسردگی مزمن می‌تواند باعث شود افراد انگیزه خود را برای انجام کارهای روزمره از دست بدهند و به تدریج به سمت انزوا و بی‌تفاوتی پیش بروند.
• زوال عقل یا آلزایمر: در برخی موارد، سندرم دیوژن ممکن است به عنوان یکی از علائم بیماری‌های عصبی مانند زوال عقل یا آلزایمر ظاهر شود.

اختلالات روانی و اهمیت آگاهی از آن‌ها

شناخت اختلالات روانی نادر می‌تواند به ما کمک کند تا درک بهتری از تنوع ذهن انسان داشته باشیم. این اختلالات به ما یادآوری می‌کنند که سلامت روان نیازمند توجه و حمایت است. اگرچه این بیماری‌ها عجیب به نظر می‌رسند، اما افراد مبتلا نیازمند درک و همدلی بیشتری از سوی جامعه هستند.

نتیجه‌گیری

اختلالات روانی، حتی نمونه‌های نادر و عجیب آن، بخشی از تنوع بیولوژیکی و روانی انسان هستند. آگاهی از این اختلالات می‌تواند به ما کمک کند تا با چالش‌های روانی خود و دیگران بهتر کنار بیاییم و محیطی پر از همدلی و حمایت ایجاد کنیم. امیدواریم این مقاله توانسته باشد به سوالات شما درباره عجیب‌ترین اختلالات روانی پاسخ دهد.