آیا اجاره‌نامه بدون کد رهگیری اعتبار دارد؟ | 1راهنمایی کامل
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مستأجران و موجران در ایران، اعتبار قانونی اجاره‌نامه بدون کد رهگیری است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که نوشتن یک قرارداد بین طرفین کفایت می‌کند. اما آیا بدون دریافت کد رهگیری، این سند از نظر قانونی معتبر است؟ در این مقاله به بررسی اهمیت کد رهگیری، نحوه دریافت آن و پیامدهای عدم ثبت اجاره‌نامه در سامانه رسمی می‌پردازیم.
کد رهگیری چیست و چرا اهمیت دارد؟
کد رهگیری در معاملات املاک
کد رهگیری یک شناسه یکتا است که برای هر قرارداد املاک، اعم از خرید، فروش و اجاره، از طریق سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات صادر می‌شود. این کد نشان‌دهنده ثبت رسمی قرارداد و شفافیت معاملات است.
اهمیت کد رهگیری در اجاره‌نامه
دریافت کد رهگیری به مستأجر و موجر این اطمینان را می‌دهد که قراردادشان در سیستم رسمی ثبت شده و مورد تأیید مراجع قانونی است. این امر می‌تواند از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری کند و امنیت معاملات را افزایش دهد.
آیا اجاره‌نامه بدون کد رهگیری معتبر است؟
اعتبار قانونی اجاره‌نامه‌های دست‌نویس
در گذشته، بسیاری از قراردادهای اجاره به صورت دست‌نویس و بدون ثبت رسمی انجام می‌شدند. اگرچه این نوع قراردادها در صورت امضای طرفین و داشتن شاهد معتبر محسوب می‌شوند، اما به دلیل عدم ثبت در سامانه رسمی، مشکلاتی در پی خواهند داشت.
مشکلات عدم دریافت کد رهگیری
🔸 عدم امکان اثبات قرارداد در محاکم قضایی: بدون کد رهگیری، مستأجر یا موجر ممکن است در صورت بروز اختلاف نتواند قرارداد را به عنوان یک سند رسمی ارائه دهد.
🔸 ریسک کلاهبرداری و معاملات صوری: برخی افراد ممکن است یک ملک را به چندین نفر اجاره دهند و به دلیل عدم ثبت، پیگیری حقوقی آن دشوار شود.
🔸 عدم امکان دریافت وام یا تسهیلات: بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی برای ارائه تسهیلات، به اجاره‌نامه دارای کد رهگیری نیاز دارند.
نحوه دریافت کد رهگیری برای اجاره‌نامه
مراحل دریافت کد رهگیری
- مراجعه به مشاور املاک مجاز: برای دریافت کد رهگیری، باید قرارداد اجاره در یک بنگاه معاملات املاک دارای مجوز تنظیم شود.
- ثبت اطلاعات در سامانه ثبت معاملات املاک: اطلاعات موجر، مستأجر و ملک در سامانه درج می‌شود.
- صدور و دریافت کد رهگیری: پس از ثبت اطلاعات، یک کد رهگیری یکتا برای قرارداد صادر می‌شود.
- چاپ قرارداد با کد رهگیری و هولوگرام رسمی: این سند نشان‌دهنده اعتبار قانونی قرارداد است.
هزینه دریافت کد رهگیری
معمولاً مشاوران املاک هزینه‌ای برای ثبت قرارداد و دریافت کد رهگیری دریافت می‌کنند. این هزینه بسته به شهر و میزان اجاره ممکن است متفاوت باشد.
پیامدهای قانونی اجاره‌نامه بدون کد رهگیری
مشکلات حقوقی برای مستأجر و موجر
🔸 عدم حمایت قانونی در دعاوی حقوقی: اگر اختلافی بین مستأجر و موجر پیش بیاید، دادگاه‌ها معمولاً به قراردادهای بدون کد رهگیری وزن کمتری می‌دهند.
🔸 مشکلات در تخلیه ملک: موجری که قرارداد رسمی ندارد، ممکن است در هنگام تخلیه ملک با دشواری مواجه شود.
🔸 عدم امکان دریافت انشعابات آب، برق و گاز: برخی از شرکت‌های خدمات‌رسان، ارائه خدمات را به دریافت اجاره‌نامه رسمی مشروط کرده‌اند.
امکان جعل و سوءاستفاده
در مواردی دیده شده است که افراد سودجو با ارائه اجاره‌نامه‌های بدون کد رهگیری، اقدام به جعل سند و کلاهبرداری کرده‌اند. این موضوع به ویژه در شهرهای بزرگ و مناطق پرجمعیت رایج‌تر است.
آیا ثبت اجاره‌نامه در دفترخانه کفایت می‌کند؟
برخی افراد برای اطمینان بیشتر، قرارداد اجاره را در دفترخانه ثبت می‌کنند. اگرچه این کار از نظر حقوقی ارزشمند است، اما دریافت کد رهگیری همچنان توصیه می‌شود. ثبت در دفترخانه تضمینی برای جلوگیری از کلاهبرداری‌های ملکی نیست، در حالی که کد رهگیری امکان بررسی مالکیت را فراهم می‌کند.
تأثیر کد رهگیری بر ارزش ملک
ثبت رسمی قرارداد اجاره باعث افزایش شفافیت در بازار مسکن می‌شود و می‌تواند از نظر اقتصادی نیز برای موجر و مستأجر مزایایی داشته باشد. با وجود ثبت رسمی، احتمال افزایش ارزش ملک و اطمینان سرمایه‌گذاران به بازار املاک بیشتر خواهد شد.
روش‌های بررسی صحت کد رهگیری
برای اطمینان از اعتبار کد رهگیری، افراد می‌توانند از طریق سامانه رسمی ثبت معاملات املاک، کد رهگیری قرارداد خود را بررسی کنند. این سامانه امکان استعلام وضعیت قرارداد را فراهم کرده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری می‌کند.
جمع‌بندی و توصیه‌ها
اجاره‌نامه بدون کد رهگیری ممکن است از نظر عرفی معتبر باشد، اما در موارد حقوقی و رسمی مشکلات زیادی ایجاد می‌کند. برای جلوگیری از ریسک‌های احتمالی، همواره توصیه می‌شود اجاره‌نامه را از طریق مشاوران املاک معتبر تنظیم کرده و کد رهگیری دریافت کنید. این اقدام ساده می‌تواند از بروز اختلافات و مشکلات جدی جلوگیری کرده و امنیت معاملات را تضمین کند. علاوه بر این، ثبت رسمی قراردادها می‌تواند باعث افزایش شفافیت و کاهش تخلفات در بازار مسکن شود. بنابراین، دریافت کد رهگیری نه تنها یک الزام قانونی بلکه یک گام هوشمندانه برای حفظ حقوق طرفین قرارداد است.