شکایت از پلیس

شکایت از پلیس و رسیدگی به جرایم کارکنان نیروی انتظامی

شکایت از پلیس :نیروی انتظامی به عنوان یکی از ارکان مهم حفظ نظم و امنیت جامعه، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. با این حال، ممکن است در برخی موارد، برخی از کارکنان این نیرو مرتکب تخلف یا جرمی شوند. در چنین مواردی، شهروندان حق دارند تا شکایت خود را مطرح کرده و انتظار رسیدگی عادلانه داشته باشند.

چه زمانی باید شکایت کرد؟

• اگر با رفتار غیرقانونی، بی‌ادبانه یا توهین‌آمیز یک مامور پلیس روبرو شدید.
• اگر مامور پلیس به شما یا اموالتان خسارت وارد کرده است.
• اگر مامور پلیس از اختیارات خود سوءاستفاده کرده است.
• اگر شاهد تخلفی از سوی یک مامور پلیس بوده‌اید.

مجازات پلیس متخلف

• مجازات‌های انتظامی: این مجازات‌ها شامل توبیخ، اخطار کتبی، انفصال از خدمت موقت یا دائم و… می‌شود. این مجازات‌ها معمولاً توسط مراجع انتظامی داخلی اعمال می‌شوند.
• مجازات‌های کیفری: در صورتی که تخلفات پلیس جنبه کیفری داشته باشد، مانند ضرب و شتم، توهین، بازداشت غیرقانونی و…، علاوه بر مجازات‌های انتظامی، ممکن است به مجازات‌های کیفری همچون حبس، جزای نقدی و… نیز محکوم شوند. ماده 570 قانون مجازات اسلامی یکی از مهم‌ترین مواد قانونی در این زمینه است که مجازات‌های سنگینی را برای مقامات و مامورین وابسته به نهادهای حکومتی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کنند، در نظر گرفته است.
• مسئولیت مدنی: در مواردی که پلیس مرتکب خسارتی به فرد یا اموال دیگری شود، علاوه بر مجازات‌های کیفری و انتظامی، مسئولیت مدنی نیز خواهد داشت و موظف به جبران خسارت وارده است.

انواع تخلفات پلیس

تخلفات پلیس بسیار متنوع است و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تخلفات در اجرای وظیفه: مانند استفاده غیرمجاز از زور، بازداشت غیرقانونی، تفتیش غیرقانونی، عدم رعایت قوانین و مقررات
• تخلفات اخلاقی: مانند رشوه‌خواری، سوءاستفاده از موقعیت، برخوردهای غیرحرفه‌ای و…
• تخلفات رانندگی: مانند سرعت غیرمجاز، تخطی از قوانین راهنمایی و رانندگی
• تخلفات در برخورد با مردم: مانند توهین، فحاشی، ضرب و شتم

راه‌های شکایت از پلیس

در ایران، برای شکایت از پلیس و رسیدگی به تخلفات کارکنان نیروی انتظامی، راه‌های مختلفی وجود دارد:

• سامانه ۱۹۷: این سامانه به طور ویژه برای رسیدگی به شکایات مردمی از عملکرد پلیس طراحی شده است. شما می‌توانید به صورت تلفنی یا از طریق سایت این سامانه، شکایت خود را ثبت کنید.
• سامانه حفاظت اطلاعات فراجا (۱۱۶): این سامانه نیز برای رسیدگی به تخلفات ماموران پلیس است و شما می‌توانید از طریق آن نیز شکایت خود را ثبت کنید.
• بازرسی ناجا: بازرسی ناجا نیز یکی دیگر از نهادهای انتظامی است که وظیفه رسیدگی به تخلفات پرسنل نیروی انتظامی را بر عهده دارد.
• کلانتری: در برخی موارد، می‌توانید با مراجعه به کلانتری محل وقوع حادثه و ثبت شکایت، روند رسیدگی را آغاز کنید.
• دادسرای نظامی: مرجع صالح برای رسیدگی به شکایات شهروندان علیه ماموران انتظامی، دادسرای نظامی است. شما می‌توانید با مراجعه به دادسرای نظامی یا دفاتر خدمات قضایی الکترونیکی شکایت خود را ثبت کنید.

مراحل رسیدگی به شکایت

پس از ثبت شکایت، مراحل رسیدگی به شرح زیر انجام می‌شود:

1. ثبت شکایت: شکایت شما به صورت مکتوب یا الکترونیکی ثبت می‌شود.
2. بررسی اولیه: شکایت شما توسط مسئولین مربوطه بررسی اولیه می‌شود تا مشخص شود که آیا دلایل کافی برای رسیدگی وجود دارد یا خیر.
3. تحقیقات: در صورت وجود دلایل کافی، تحقیقات لازم در خصوص موضوع شکایت انجام می‌شود.
4. صدور رای: پس از اتمام تحقیقات، رای نهایی صادر می‌شود.

عواقب شکایت:

• مثبت: پیگیری شکایت شما می‌تواند منجر به مجازات مامور متخلف، جبران خسارت و ارتقای سطح خدمات پلیس شود.
• منفی: در برخی موارد ممکن است با واکنش‌های منفی از سوی همکاران مامور متخلف یا حتی تهدید مواجه شوید. اما این به معنای بی‌نتیجه بودن شکایت شما نیست.

نکات مهم

• مدارک لازم: هنگام ثبت شکایت، ارائه مدارک لازم مانند گواهی‌های پزشکی، تصاویر، فیلم‌ها و … می‌تواند به اثبات ادعای شما کمک کند.  پس سعی کنید تمامی مدارک و مستندات مربوط به تخلف را جمع‌آوری کنید. این مدارک می‌تواند شامل فیلم، عکس، شهادت شاهدان و هر مدرک دیگری که نشان‌دهنده تخلف باشد، باشد.
• مهلت قانونی: برای طرح شکایت، مهلت قانونی مشخصی وجود دارد که باید به آن توجه کنید.
• حقوق شهروندی: شما به عنوان یک شهروند حق دارید تا از خود در برابر هرگونه تعرض یا ظلم دفاع کنید و انتظار رسیدگی عادلانه داشته باشید.

توصیه‌ها

• قبل از شکایت، خونسردی خود را حفظ کنید.
• شواهد خود را به دقت جمع‌آوری کنید.
• از کمک یک وکیل یا مشاور حقوقی استفاده کنید.
• از حق خود دفاع کنید و از پیگیری شکایت خود دست نکشید.
•  هنگام ثبت شکایت، به طور دقیق و روشن جزئیات اتفاق رخ داده را بیان کنید.
•  تمام مدارک مربوط به پرونده را نزد خود نگه دارید.

نتیجه‌گیری

پلیس به عنوان یک نهاد حاکمیتی، باید در انجام وظایف خود نهایت دقت و امانتداری را به کار گیرد. هرگونه تخلف از سوی ماموران پلیس، علاوه بر ایجاد مشکلات برای شهروندان، به اعتبار این نهاد نیز لطمه وارد می‌کند. بنابراین، ضرورت دارد که با برخورد قاطع با متخلفان و پیگیری شکایات، از تکرار اینگونه تخلفات جلوگیری شود.

شکایت از پلیس و رسیدگی به تخلفات کارکنان نیروی انتظامی، حق قانونی هر شهروندی است. با آگاهی از قوانین و مقررات مربوطه، می‌توان به صورت موثر از حقوق خود دفاع کرد و به بهبود عملکرد نیروی انتظامی کمک کرد.