دستور موقت چیه؟
دستور موقت: محافظی موقت برای حقوق شما
دستور موقت چیه؟ : دستور موقت یا دادرسی فوری ابزاری حقوقی است که در مواقعی که نیاز به اقدام فوری و پیشگیرانه وجود دارد، به کار میرود. این دستور، به درخواست یکی از طرفین دعوا و به تشخیص دادگاه صادر میشود و هدف آن جلوگیری از ورود خسارت جبرانناپذیر یا تغییر شرایط موجود تا زمان رسیدگی کامل به دعوا است.
چه زمانی به دستور موقت نیاز داریم؟
- جلوگیری از تغییر وضعیت: وقتی یک طرف دعوا قصد دارد تا قبل از صدور حکم قطعی، اوضاع را به گونهای تغییر دهد که حق طرف مقابل تضییع شود، دستور موقت میتواند مانع از این کار شود.
- حفظ وضعیت موجود: در مواردی که حفظ وضعیت موجود تا زمان رسیدگی به پرونده ضروری است، دستور موقت میتواند به عنوان یک ابزار محافظتی عمل کند.
- تامین خواسته: در مواردی که خواهان نیاز به تضمین اجرای حکم احتمالی دارد، دستور موقت میتواند به عنوان یک ابزار تامین خواسته عمل کند.
انواع دستور موقت
- توقیف مال: رایجترین نوع دستور موقت است که در آن دادگاه به درخواست خواهان، مالی را تا زمان صدور حکم قطعی توقیف میکند.
- منع از انجام امری: در این نوع دستور موقت، دادگاه به طرف مقابل دستور میدهد تا از انجام اقدامی که ممکن است به حقوق خواهان لطمه بزند، خودداری کند.
- اجرای امری: در برخی موارد، دادگاه میتواند به طرف مقابل دستور دهد تا اقدامی را انجام دهد.
شرایط صدور دستور موقت
- فوریت امر: دادگاه باید تشخیص دهد که موضوع درخواست، فوریت دارد و چنانچه دستور موقت صادر نشود، به حقوق خواهان لطمه جدی وارد خواهد شد.
- احراز احتمال وقوع ضرر: خواهان باید ثابت کند که در صورت عدم صدور دستور موقت، احتمال وقوع ضرر جبرانناپذیر وجود دارد.
- تودیع خسارت احتمالی: خواهان باید مبلغی را به عنوان خسارت احتمالی به دادگاه تودیع کند تا در صورتی که ادعایش ثابت نشود، این مبلغ به طرف مقابل پرداخت شود.
مزایای دستور موقت
- سرعت عمل: رسیدگی به درخواست دستور موقت بسیار سریعتر از رسیدگی به اصل دعوا است.
- پیشگیری از ورود خسارت: با صدور دستور موقت میتوان از ورود خسارت جبرانناپذیر به حقوق خواهان جلوگیری کرد.
- تامین اجرای حکم: دستور موقت میتواند به عنوان یک ابزار تامین اجرای حکم احتمالی عمل کند.
آیا برای دستور موقت باید درخواست داد؟
بله، برای دریافت دستور موقت، باید درخواست رسمی به دادگاه ارائه شود.
چرا درخواست دادن ضروری است؟
- تشریح وضعیت اضطراری: در درخواست، باید به طور دقیق و مستند توضیح دهید که چرا وضعیت موجود اضطراری است و چرا بدون صدور دستور موقت، ممکن است متحمل خسارات جبرانناپذیر شوید.
- اثبات ادعاها: باید مدارک و شواهد کافی برای اثبات ادعاهای خود ارائه دهید.
- تعیین خواسته: به طور مشخص بیان کنید که چه دستوری از دادگاه درخواست دارید (مثلاً توقیف اموال، منع از فروش ملک و…).
- تعیین طرف مقابل: مشخص کنید که این درخواست علیه چه کسی مطرح میشود.
مراحل درخواست دستور موقت:
- تنظیم دادخواست: دادخواستی تنظیم کنید که در آن تمامی موارد فوق به طور کامل و دقیق ذکر شده باشد.
- تقدیم دادخواست به دادگاه: دادخواست را به دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به موضوع را دارد، تقدیم کنید.
- پرداخت هزینه دادرسی: هزینه دادرسی مربوط به درخواست دستور موقت را پرداخت کنید.
- بررسی درخواست توسط دادگاه: دادگاه درخواست شما را بررسی کرده و در صورت احراز شرایط قانونی، دستور موقت را صادر میکند.
آیا برای هزینه ی دستور موقت میتونیم اعسار بزنیم؟
بله، امکان اعسار از هزینه دستور موقت وجود دارد.
اعسار به معنای عدم توانایی مالی برای پرداخت دیون یا هزینههای دادرسی است. اگر شخصی توانایی پرداخت هزینههای مربوط به درخواست دستور موقت را نداشته باشد، میتواند دادخواست اعسار را تقدیم کند.
شرایط اعسار از هزینه دستور موقت:
برای پذیرش درخواست اعسار، باید شرایط زیر احراز شود:
- عدم کفایت دارایی: فرد باید ثابت کند که دارایی کافی برای پرداخت هزینههای دستور موقت ندارد.
- عدم دسترسی به مال: در صورتی که فرد دارایی داشته باشد اما به دلیل شرایط خاص (مانند توقیف اموال) قادر به دسترسی به آن نباشد، میتواند ادعای اعسار کند.
- ناتوانی در پرداخت: فرد باید ثابت کند که به دلیل شرایط خاص اقتصادی، مانند بیکاری یا بیماری، توانایی پرداخت هزینههای دستور موقت را ندارد.
مدارک لازم برای اثبات اعسار:
برای اثبات اعسار، ارائه مدارک زیر معمولاً ضروری است:
- گواهی عدم تمکن مالی: این گواهی توسط مراجع ذیصلاح مانند کمیته امداد یا بهزیستی صادر میشود.
- گواهی حقوق یا فیش حقوقی: برای نشان دادن میزان درآمد فرد.
- اجاره نامه: برای اثبات محل سکونت و هزینههای زندگی.
- صورتجلسه معاینه محل: برای بررسی وضعیت مالی فرد.
- سایر مدارک مرتبط: هر مدرک دیگری که بتواند عدم توانایی مالی فرد را اثبات کند.
مراحل درخواست اعسار:
- تدوین دادخواست: تهیه دادخواستی مبنی بر درخواست اعسار از هزینه دستور موقت.
- تقدیم دادخواست: تقدیم دادخواست به دادگاهی که پرونده اصلی در آن در جریان است.
- بررسی دادخواست: دادگاه به بررسی ادعای اعسار و مدارک ارائه شده میپردازد.
- صدور رای: در صورت پذیرش درخواست اعسار، دادگاه حکمی مبنی بر اعسار فرد صادر میکند.