جهیزیه ی زن بعد از فوتش به کی میرسه؟
مژگان گنجی
مهر ۲۷, ۱۴۰۳
2045
جهیزیه زن پس از فوت: تکلیف قانونی و نکات مهم
جهیزیه؛ دارایی شخصی زن
جهیزیه ی زن بعد از فوتش به کی میرسه؟یکی از موضوعاتی که در زمان فوت زن و تقسیم ارث مطرح می‌شود، تکلیف جهیزیه است. جهیزیه به عنوان بخشی از اموال شخصی زن، دارای اهمیت ویژه‌ای است و قوانین مشخصی در خصوص آن وجود دارد.
تکلیف وسایل منزل پس از فوت یکی از زوجین، موضوعی است که در قوانین ارث هر کشوری متفاوت تعیین می‌شود. برای پاسخ دقیق به سوال شما، نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد قوانین حاکم بر ارث در کشور شما و همچنین شرایط خاص مورد نظر (مانند وجود یا عدم وجود وصیت، تعداد فرزندان، نوع مالکیت اموال و…) است.
به طور کلی، جهیزیه به دو دسته تقسیم می‌شود:
- جهیزیه مستقل: اموالی که به طور مشخص متعلق به زن بوده و در قرارداد ازدواج نیز این موضوع تصریح شده است. این اموال پس از فوت زن به ورثه او می‌رسد.
- جهیزیه مشترک: اموالی که استفاده از آن مشترک بین زن و شوهر است و مالکیت آن به طور مشخص تعیین نشده است. در این موارد، تعیین تکلیف جهیزیه پیچیده‌تر است و نیاز به بررسی دقیق‌تر اوضاع و احوال دارد.
ماده 1118 قانون مدنی و استقلال مالی زن
طبق ماده 1118 قانون مدنی، زن به طور مستقل می‌تواند در اموال خود هر تصرفی که بخواهد انجام دهد. این بدان معناست که جهیزیه به عنوان بخشی از اموال زن، تحت مالکیت کامل او بوده و وی می‌تواند هرگونه تصمیمی در مورد آن بگیرد.
جهیزیه به عنوان ماترک
پس از فوت زن، جهیزیه به عنوان بخشی از ماترک (اموال باقی‌مانده از متوفی) محسوب می‌شود و طبق قوانین ارث بین وراث تقسیم می‌شود.
سهم الارث شوهر از جهیزیه
سهم الارث شوهر از جهیزیه به دو حالت تقسیم می‌شود:
- در صورت وجود فرزند: شوهر یک چهارم جهیزیه را به ارث می‌برد.
- در صورت عدم وجود فرزند: شوهر یک دوم جهیزیه را به ارث می‌برد.
باقی‌مانده جهیزیه
باقی‌مانده جهیزیه بین سایر وراث (مانند پدر، مادر، فرزندان و…) تقسیم می‌شود.
اثبات مالکیت جهیزیه
برای اثبات مالکیت جهیزیه، ارائه مدارک زیر می‌تواند مفید باشد:
- صورت‌جلسه جهیزیه: این سند رسمی، شامل لیستی از وسایل جهیزیه و ارزش تقریبی آن‌ها است.
- فاکتورهای خرید: فاکتورهای خرید وسایل جهیزیه، مدرک محکمی برای اثبات مالکیت است.
- شهادت شهود: شهادت افرادی که در زمان آوردن جهیزیه حضور داشته‌اند، می‌تواند به عنوان مدرک استفاده شود.
اهمیت لیست جهیزیه
داشتن لیست دقیق و رسمی از جهیزیه، در زمان تقسیم ارث از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این لیست به وراث کمک می‌کند تا به راحتی به توافق برسند و از بروز اختلافات جلوگیری شود.
نکات مهم در خصوص جهیزیه پس از فوت
- وصیت‌نامه: اگر زن وصیتی در مورد جهیزیه خود داشته باشد، وصیت‌نامه او ملاک عمل خواهد بود.
- توافق بین وراث: در صورتی که وراث در مورد تقسیم جهیزیه به توافق نرسند، می‌توانند به دادگاه مراجعه کنند.
- تعیین ارزش جهیزیه: در صورت اختلاف بر سر ارزش جهیزیه، کارشناسی انجام می‌شود.
در مورد تلویزیون و یخچال به عنوان اموال منزل، معمولاً موارد زیر قابل بررسی است:
- اگر اموال به نام هر دو زوجین باشد: در این حالت، سهم هر یک از زوجین از این اموال به نسبت سهم‌شان در خرید آن‌ها تعیین می‌شود. اگر هر دو نفر در خرید به یک اندازه مشارکت داشته‌اند، سهم هر یک نصف خواهد بود.
- اگر اموال به نام یکی از زوجین باشد: در این حالت، به طور معمول مالکیت اموال به فردی می‌رسد که به نام او ثبت شده است.
- وجود وصیت‌نامه: اگر متوفی وصیت‌نامه‌ای تنظیم کرده باشد و در آن نحوه تقسیم اموال را مشخص کرده باشد، وصیت‌نامه ملاک عمل قرار می‌گیرد.
بنابراین، نمی‌توان به طور قطعی گفت که تلویزیون و یخچال پس از فوت زن به شوهر می‌رسد یا خیر. این موضوع به عوامل ذکر شده در بالا بستگی دارد.
نتیجه‌گیری
جهیزیه به عنوان مال شخصی زن، پس از فوت وی طبق قوانین ارث تقسیم می‌شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات و اختلافات، داشتن لیست دقیق و رسمی از جهیزیه و همچنین توافق بین وراث اهمیت ویژه‌ای دارد. در صورت بروز اختلاف، مراجعه به دادگاه و استفاده از نظر کارشناس می‌تواند راه حل مناسبی باشد.
