اجرای حکم دادگاه شامل چه مراحلی می باشد؟

مراحل اجرای حکم دادگاه

اجرای حکم دادگاه شامل چه مراحلی می باشد؟ : اجرای حکم دادگاه به معنای عملیاتی کردن تصمیم قضایی و اجرای آن در دنیای واقعی است. پس از آنکه حکمی قطعی شد و طرفین فرصت اعتراض را از دست دادند، مرحله اجرای حکم آغاز می‌شود. این مرحله شامل مراحل زیر است:

1. درخواست اجرای حکم:

• توسط محکوم‌له: شخصی که به نفع او حکم صادر شده (محکوم‌له) با مراجعه به دادگاه و ارائه درخواست کتبی، خواستار اجرای حکم می‌شود.
• شرایط درخواست: حکم باید قطعی شده باشد، یعنی امکان تجدیدنظر یا اعتراض به آن وجود نداشته باشد.

2. صدور اجرائیه:

• توسط دادگاه: پس از بررسی درخواست محکوم‌له و اطمینان از قطعی بودن حکم، دادگاه دستور صدور اجراییه را صادر می‌کند.
• اجراییه چیست؟ اجراییه سندی رسمی است که به مأمور اجرا اجازه می‌دهد اقدامات لازم برای اجرای حکم را انجام دهد.

3. ابلاغ اجرائیه:

• به محکوم‌علیه: اجرائیه به محکوم‌علیه ابلاغ می‌شود تا وی از محتوای حکم و مهلت قانونی برای اجرای آن آگاه شود.
• مهلت اعتراض: محکوم‌علیه ممکن است در مهلت قانونی مشخص شده، به اجرای حکم اعتراض کند.

4. توقیف اموال:

• در صورت عدم اجرای حکم: اگر محکوم‌علیه در مهلت تعیین شده به اجرای حکم اقدام نکند، محکوم‌له می‌تواند درخواست توقیف اموال محکوم‌علیه را نماید.
• توقیف اموال به چه صورت است؟ دادگاه دستور توقیف اموال محکوم‌علیه را صادر کرده و مامور اجرا اقدام به توقیف اموال وی می‌کند.

5. فروش اموال:

• در صورت عدم پرداخت دین: اگر محکوم‌علیه همچنان از پرداخت دین خود خودداری کند، اموال توقیفی وی به حراج گذاشته شده و از محل فروش آن‌ها، دین محکوم‌علیه پرداخت می‌شود.

6. ختم عملیات اجرایی:

• پس از پرداخت دین: با پرداخت کامل دین محکوم‌علیه، عملیات اجرایی خاتمه می‌یابد.

کجا باید درخواست اجراییه داد؟

برای درخواست اجراییه، باید به دادگاهی که حکم به نفع شما صادر شده است، مراجعه کنید.

چرا دادگاه نخستین؟

• صدور اولیه حکم: دادگاهی که پرونده را رسیدگی کرده و حکم را صادر نموده، به پرونده شما تسلط کامل دارد.
• ادامه رسیدگی: تمام مراحل اجرای حکم، از جمله صدور اجراییه و پیگیری آن، تحت نظر همین دادگاه انجام می‌شود.

مراحل درخواست اجراییه به طور خلاصه:

1. قطعی شدن حکم: حکم صادره باید قطعی شده باشد، یعنی امکان تجدیدنظر یا اعتراض به آن وجود نداشته باشد.
2. تهیه درخواست کتبی: شما یا وکیل‌تان باید یک درخواست کتبی مبنی بر صدور اجراییه به دادگاه ارائه دهید.
3. پیوست رونوشت حکم: به درخواست‌تان، یک نسخه رونوشت ابلاغ‌شده از حکم قطعی را ضمیمه کنید.
4. تحویل درخواست به اجرای دادگاه: درخواست شما به قسمت اجرای احکام دادگاه تحویل داده می‌شود.
5. صدور اجراییه: دادگاه پس از بررسی درخواست‌تان، اجراییه را صادر می‌کند.
6. ابلاغ به محکوم‌علیه: اجراییه به محکوم‌علیه ابلاغ می‌شود و به او مهلت داده می‌شود تا به تعهدات خود عمل کند.
7. اجرای حکم: در صورتی که محکوم‌علیه به تعهدات خود عمل نکند، دادگاه دستور اجرای حکم را صادر می‌کند.

هزینه ی  اجرای حکم

به طور کلی، هزینه‌های اولیه اجرای حکم بر عهده شخصی است که به نفع او حکم صادر شده است (محکوم‌له). این هزینه‌ها معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:

• هزینه‌های دادرسی: این هزینه‌ها مربوط به پرداخت هزینه‌های تمبر و سایر هزینه‌های مربوط به دادرسی است که در ابتدای پرونده پرداخت می‌شود.
• هزینه‌های اجرایی: این هزینه‌ها شامل حق‌الزحمه‌ی اجرای احکام، هزینه‌های ابلاغ، هزینه‌های کارشناسی و سایر هزینه‌های مرتبط با اجرای حکم است.

اما نکته مهم اینجاست که:

• برگشت هزینه‌ها: در بسیاری از موارد، هزینه‌های اجرایی که محکوم‌له پرداخت کرده است، از اموال محکوم‌علیه کسر شده و به محکوم‌له مسترد می‌شود.
• تعیین میزان هزینه‌ها: میزان دقیق هزینه‌های اجرایی توسط دادگاه یا مرجع اجرای احکام تعیین می‌شود و بسته به نوع حکم و پیچیدگی پرونده، متفاوت است.

چه زمانی محکوم‌له نیازی به پرداخت هزینه ندارد؟

در برخی موارد خاص، محکوم‌له ممکن است نیازی به پرداخت هزینه‌های اجرایی نداشته باشد. برای مثال، اگر محکوم‌علیه اموالی نداشته باشد که از آن کسر شود یا اگر حکم به گونه‌ای باشد که اجرای آن هزینه زیادی در بر نداشته باشد، ممکن است دادگاه از محکوم‌له بخواهد که هزینه‌های اجرایی را پرداخت نکند.

چه باید کرد اگر محکوم‌علیه از اجرای حکم طفره برود؟

طفره رفتن محکوم‌علیه از اجرای حکم، مشکلی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. این مسئله می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و حل آن نیز نیازمند آگاهی از قوانین و روندهای قانونی است.

مراحل کلی برای پیگیری اجرای حکم:

1. تعیین اموال محکوم‌علیه:

   • استعلام از ثبت اسناد: از طریق اداره ثبت اسناد می‌توانید اطلاعاتی درباره املاک و خودروهای محکوم‌علیه به دست آورید.
   • استعلام از بانک‌ها: با مراجعه به بانک‌هایی که محکوم‌علیه در آن‌ها حساب دارد، می‌توانید از موجودی حساب‌های وی مطلع شوید.
   • استعلام از سایر نهادها: در صورت لزوم، می‌توانید از سازمان‌هایی مانند سازمان تامین اجتماعی، دارایی و … نیز استعلام بگیرید.

2. توقیف اموال:

   • توقیف املاک: پس از شناسایی املاک محکوم‌علیه، می‌توانید درخواست توقیف آن‌ها را به دادگاه بدهید.
   • توقیف حساب‌های بانکی: با ارائه حکم دادگاه، می‌توانید نسبت به توقیف حساب‌های بانکی محکوم‌علیه اقدام کنید.
   • توقیف خودرو: در صورتی که محکوم‌علیه خودرویی داشته باشد، می‌توانید درخواست توقیف آن را بدهید.

3. فروش اموال توقیفی:

   • پس از توقیف اموال، دادگاه دستور فروش آن‌ها را صادر می‌کند و مبلغ حاصل از فروش برای پرداخت به شما اختصاص می‌یابد.

نکات مهم:

• مهلت قانونی: برای درخواست صدور اجراییه، مهلت قانونی مشخصی وجود دارد. بهتر است در اسرع وقت اقدام کنید.
• سامانه‌های الکترونیکی: در برخی موارد، امکان ثبت درخواست صدور اجراییه به صورت الکترونیکی از طریق سامانه‌های قضایی فراهم شده است.